تحقیق در مورد قیام 15 خرداد ، زمینهساز انقلاب اسلامی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .docx ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 9 صفحه
قسمتی از متن .docx :
قیام 15 خرداد ، زمینهساز انقلاب اسلامی
نویسنده:عباس خلجی
مقدمه
قیام، بروز امواج نارضایتی در میان یک قشر یا قشرهای مختلف جامعه، بر علیه نظام حاکم است که منجر به طغیان ناگهانی آنها می‌شود و موجب تغییراتی در برنامهها، سیاستها، رهبری و مدیریت و یا نهادهای سیاسی جامعه میگردد. ولی ساختار و ارزشهای مسلط سیاسی و اجتماعی را دگرگون نمیسازد. زیرا هدف آن تنها نفس تغییر است; بدون آنکه جایگزینی در نظر داشته باشد. به عبارت دیگر، یک قیام اجتماعی، اگر چه با بسیج مردمی همراه است; اما طرح و برنامهای مشخص، برای تغییر نهادهای اجتماعی و سیاسی ندارد. از این رو، تفاوت اساسی قیام و انقلاب، در ایدئولوژی و معنا و جایگاه تاریخی آنهاست.
بدین ترتیب که، هدف قیام اجتماعی برخلاف انقلاب، تخریب و بازسازی سیاسی و اجتماعی یک جامعه نیست; بلکه به صورت غیر مستقیم بر نهادهای سیاسی و اجتماعی تاثیر میگذارد و به طور اساسی، به معنی اعتراض خشونتآمیز به وضعیت موجود است. (1) با این حال قیام پانزده خرداد 1342، تغییرات بنیادینی در ساختار سیاسی - اجتماعی ایران ایجاد کرد و زمینههای پیروزی انقلاب اسلامی 1357 را آماده ساخت.
پس از تعریف قیام، بایستی به شرایط تاریخی دورهای که به قیام پانزده خرداد 1342 منجر شد، پرداخت و سپس خاستگاه، انگیزهها و اهداف، ماهیت ، فرایند و نتایج و پیامدهای این قیام خونین را تبیین کرد. زیرا قیام پانزده خرداد تاثیرات عمیقی بر ساختار سیاسی - اجتماعی و فکری - فرهنگی ایران گذاشت و به تعبیر امام خمینی (ره) "قیام 15 خرداد اسطوره قدرت ستمشاهی را در هم شکست و افسانهها و افسونها راباطل کرد. " (2)
پس از کودتای 28 مرداد 1332 و استقرار دوباره رژیم شاه، رفته رفته حکومت مطلقه و استبدادی شاه تحکیم و تثبیتشد. در این رابطه، حمایتهای بیدریغ آمریکا از سیاستهای ضد مردمی شاه و فشار و اختناق حاکم بر جامعه که به وسیله ساواک صورت میگرفت، نقش اساسی داشت. اما در سال 1339، همزمان با تحولاتی که در صحنه سیاستبینالملل رخ داد، رژیم شاه ناچار به تغییر صوری سیاستهای خود گردید و برخلاف میل باطنی خویش و فقط برای تظاهر به دمکراسی، نظام فرمایشی دو حزب دولتی موافق و مخالف، یعنی "ملیون" و "مردم" را راه انداخت. با پیروزی جان اف. کندی، نامزد حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، سیاستهای داخلی و خارجی آن کشور، در آستانه دگرگونی خاصی قرار گرفت. زیرا کندی در پی آن بود که برای جلوگیری از قیامهای مردمی در کشورهای جهان سوم که احتمال سرنگونی رژیمهای وابسته به بلوک غرب، بویژه آمریکا را به دنبال داشت، رهبران این کشورها را به اجرای برنامههای اصلاحی خود، تشویق و ترغیب نماید. دکترین " انقلاب از بالا"ی روستو، معاون امنیت ملی کندی، شالوده این اصلاحات را تشکیل میداد.
همگام با کشورهای دیگر جهان سوم، این اصلاحات در قالب"فضای باز سیاسی کندی"! "اصلاحات ارضی"، "لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی" و "انقلاب سفید"! در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی - حقوقی و اجتماعی، در ایران اجرا شد. اوج این برنامههای بنیان برافکن در "انقلاب سفید" که "انقلاب شاه و مردم"! نیز نام گرفت، تجلی یافت. این برنامه به اصطلاح انقلابی، در صدد تخریب بنیانهای فرهنگی - اجتماعی ایران و مبارزه با فرهنگ مذهبی مردم ایران و به بیان دقیقتر، "اسلامزدایی" بود. اما این برنامهها که با شرایط داخلی ایران سازگاری نداشت، موج بیثباتی، نا آرامی و اعتراض مردم مسلمان ایران به رهبری نیروهای مذهبی که در راس آنها امام خمینی (ره) قرار داشت را برانگیخت. این نا آرامی و اعتراض، در نهایت منجر به قیام پانزده خرداد، در شهرهای بزرگ کشور، بویژه تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، تبریز، و . . . شد. اگرچه این قیام از نقطه نظر نظامی بشدت سرکوب شد; لکن زمینههای فکری - فرهنگی انقلاب اسلامی 1357 را فراهم نمود. (3)
1- خاستگاه قیام پانزده خرداد 1342
خاستگاه قیام از نقش و جایگاه روحانیتشیعه در جامعه ایران و پیروی مردم از آنها ناشی می‌شود. زیرا در طول یکصد سال اخیر تاریخ معاصر، روحانیت مبارز انقلابی به دلیل سیاستها و و برنامههای ضد اسلامی سلسله قاجار و خاندان پهلوی، تودههای مردم مسلمان ایران را برعلیه آنها بسیج کردهاند. در طول این یکصدسال، درک شیعه از مسایل سیاسی بتدریج دچار تحول شد و با سیاسی شدن افکار عمومی مردم، روحیه مبارزهجویی با نظامهای طاغوتی در سرلوحه حرکتهای آنها قرار گرفت. ابتدا قیام تنباکو بر علیه تسلط اقتصادی بیگانگان (انگلستان) شکل گرفت. سپس افکار عدالت جویانه و قانون خواهی در انقلاب مشروطیت و قانون اساسی مشروطه تبلور یافت. جنبش ملی شدن نفت نیز یک مبارزه ضد بریتانیایی بود که حیطه وسیعتری نسبتبه قیام تنباکو داشت. بالاخره نهضت پانزده خرداد 1342، در کوران اقدامات تسلط جویانه آمریکا که در پوشش یک سری اصلاحات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی - حقوقی و اجتماعی انجام میشد، به وقوع پیوست و پایههای رژیم سلطنتی پهلوی را متزلزل کرد. در همه این جنبشهای سیاسی - اجتماعی روحانیت مبارز شیعه نقش اصلی را برعهده داشت و قیام اخیر، با تلاشهای مجدانه امام خمینی روی داد. (4)
امام خمینی (ره) به عنوان یک مرجع و رهبر روشن ضمیر، تهاجم فکری و فرهنگی دشمنان اسلام را در موارد گوناگون بخوبی دریافته بود و سعی در زدودن آثار آن داشت: آسیبهایی که ناشی از تبلیغات فرهنگی رژیم شاه بود و جدایی دین از سیاست، کوبیدن اسلام، ارائه مکتبهای پوشالی، انحرافی و فریبنده و دعوت مردم به آنها، ایجاد خودباختگی فرهنگی و ناامیدی از فرهنگ اسلامی، محو معنویت جامعه، ایجاد سلطه فرهنگی و اشاعه برتری باورهای غربی، ایجاد و گسترش روشنفکری غرب زده، پاشیدن بذر نفاق بین مسلمین، ایجاد شکاف و تفرقه بین حوزه و دانشگاه، ترویج فساد اخلاقی و . . . را در بر میگرفت. سلطه عوامل استعمار و دولتهای وابسته، ضربات جبران ناپذیری بر فرهنگ کشور وارد میساخت که حضرت امام، آنها را در دو مقوله "تلاش برای حذف اسلام و اسلام شناسان از سر راه منافع استعمار" و "ایجاد نظام آموزش استعماری" دسته بندی نموده است. (5)
2 - انگیزهها و اهداف قیام پانزده خرداد
همان گونه که گفته شد، منشا و خاستگاه قیام پانزده خرداد اندیشههای روحانیت مبارز شیعه، به رهبری حضرت امام خمینی (ره) بود. در اندیشهها و تفکر آن حضرت، تشکیل حکومت اسلامی و اجرای احکام اسلام جایگاه خاصی داشت. بر این اساس، پیاده شدن قوانین اسلام در حوزههای سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع از انگیزههای اصولی نیروهای مذهبی محسوب میشد. اما با توجه به تخطی رژیم شاه از حدود الهی و عدم اجرای احکام اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، دفاع از سنتها و ارزشهای اسلامی، مقابله با برنامههای استعماری آمریکا و اسرائیل، مبارزه با حاکمیت و گسترش فرهنگ غربی که منافی با معیارهای فرهنگ اسلام ناب محمدی بود، از انگیزههای نسل جدید روحانیت، برای ورود به عرصه سیاسی کشور و وقوع قیام پانزده خرداد به شمار میرفت. (6)
امام خمینی در مرحله اول مبارزه خود، درصدد پیشگیری و کنترل حرکتهای ضد مذهبی رژیم شاه برآمد. اما هنگامی که این رژیم تهاجم همه جانبه خود را بر علیه حضرت امام و پیروانش آغاز کرد، شیوه دیگری برای مبارزه برگزیده شد که همانا رویارویی با اصل نظام شاهنشاهی بود.
انگیزه دیگر امام، مبارزه با صهیونیسم جهانی و عوامل داخلی آنها و صیانت از احکام اسلام و قرآن و حفاظت از استقلال کشور و جلوگیری از نفوذ بیشتر اعضای فرقه ضاله بهائیت که به عنوان ستون پنجم اسرائیل در ایران عمل می‌کردند ، بود. رژیم شاه در سال 1328، به طور غیر رسمی (دفاکتور) اسرائیل را به سمیتشناخته بود و زمینه نفوذ عوامل صهیونیسم را در ایران فراهم ساخته بود. (7) امام خمینی در پاسخ به تلگراف علمای همدان، در تاریخ 16 اردیبهشت 1342، در این باره فرمودند:
". . . خطر اسرائیل و عمال ننگین آن اسلام و ایران را تهدید به زوال میکند. من برای چند روز زندگی با عار و ننگ ارزشی قائل نیستم و از علماء اعلام و سایر طبقات مسلمین انتظار دارم که با تشریک مساعی قرآن و اسلام را از خطری که در پیش است نجات دهند. . . " (8)
بنابراین، نیروهای مذهبی که از امام خمینی پیروی می‌کردند، با انگیزه اولیه مخالفتبا دستگیری امام خمینی و انگیزههای اصلی دفاع از دین اسلام و ارزشها و احکام آن، در قیام پانزده خرداد شرکت کردند و اهداف رهبری نهضت را که در طول دو سال مبارزه (1342 - 1341) بیان شده بود، پیگیری کردند. اهداف اصلی امام خمینی (ره) حاکمیت قوانین اسلام و اجرای شریعت اسلامی و قطع زنجیرهای وابستگی کشور از کشورهای استعمارگر و استکباری آمریکا و اسرائیل و. . . بود. خلع ایادی داخلی آنها و براندازی اصل نظام شاهنشاهی و جایگزینی حکومت اسلامی برای جامه عمل پوشاندن به اهداف نهضت ضروری بود که امام خمینی تلاش برای تحقق آنها را پیشه خود ساخته بود.
3- ماهیت قیام پانزده خرداد 1342
با توجه به اینکه، ماهیت اصلی سیاستها و برنامههای رژیم شاه، مبارزه با فرهنگ مذهبی مردم ایران بود (9) و این مساله با روحیه مذهبی مردم سازگار نبود، به طور طبیعی، قیام پانزده خرداد دارای ماهیت اصیل دینی و مذهبی بود. زیرا این قیام برای دفاع از فرهنگ اسلامی و ارزشها و هنجارهای مذهبی مردم ایران به وقوع میپیوست. در بررسی پدیدههای اجتماعی، توجه به عناصر آن بسیار مهمند. عناصر اصلی این قیام شامل نیروهای قیام و به بیان دیگر، رهبری قیام و مردم است که توسط ایدئولوژی و اندیشه نهضتبه همدیگر پیوند خوردهاند. ایدئولوژی و تفکر قیام، همانا اندیشههای ناب مذهبی بود. در واقع، اندیشهها و افکار، انگیزهها و اهداف و آرمانها و آرزوهای مردم ایران، از زبان رهبر نهضت، یعنی امام خمینی بیان میشد. (10)
امام خمینی با نفی تز استعماری"جدایی دین از سیاست" و تاکید بر نظریه مرحوم سید حسن مدرس مبنی بر "دیانت ما عین سیاست ما، و سیاست ما عین دیانت ماست"، و با صدور فرمان تحریم تقیه نقطه عطفی در فرهنگ سیاسی کشور ایجاد کرد که پایان دوران از خودبیگانگی را بشارت میداد. (11) آن حضرت با ذکر عبارات "تقیه حرام است و اظهار حقایق واجب (ولو بلغ ما بلغ) " (12) ، به مثابه پیشوای روحانی و سیاسی مردم ایران، "تقیه" را که موجب خمودگی و افسردگی سیاسی مردم شده بود، مطرود دانسته و نظرات سیاسی - مذهبی خود را بیان کرد و بدینسان، عنوان بزرگترین مصلح تاریخ ایران و اسلام را به خود اختصاص داد. زیرا این عمل به منزله اصلاح طرز تفکر و روحیه مردم ایران بود. بدین ترتیب، رژیم شاه را بر سر دو راهی خطرناکی قرار داد. چون از یک سو، رهبری مذهبی شیعه، سیاستهای استبدادی شاه را به طور علنی و رسمی مورد حمله قرار میداد و از سوی دیگر، دولت از رویارویی علنی با مذهب بیمناک بود.
بنابراین، قیام پانزده خرداد 1342، دارای ویژگیهایی بود که هیچ یک از جنبشهای سیاسی - اجتماعی پیشین ایران، واجد همه این خصوصیات نبودند. این مساله، قیام پانزده خرداد را یک حرکتسیاسی - اجتماعی و فکری - فرهنگی منحصر به فرد میسازد که نقطه عطفی در سیر تحولات سیاسی - اجتماعی ایران پدید آورد و سمت و سوی مذهبی بدان بخشید.
ویژگی اصلی قیام پانزده خرداد، جنبه مذهبی آن بود که با حضور رهبران مذهبی و روحانیت معظم شیعه، تودههای مختلف مردم ایران نیز در آن مشارکت جستند.
سایر محصولات :
تحقیق در مورد قیام 15 خرداد ، زمینهساز انقلاب اسلامی تحقیق در مورد قیام 15 خرداد...
تحقیق در مورد قوم آریایی تحقیق در مورد قوم آریایی...
پاورپوینت گزارش پاورپوینت گزارش...
تحقیق در مورد قوتهای سه گانه نفس 9 ص تحقیق در مورد قوتهای سه گانه نفس...
تحقیق در مورد قوانین هندبال تحقیق در مورد قوانین...
تحقیق در مورد قنات تحقیق در مورد قنات...
تحقیق در مورد یادداشت‌برداری، خلاصه نویسی و چکیده نویسی 40 ص تحقیق در مورد یادداشت‌برداری، خلاصه نویسی...
تحقیق در مورد ویکتور هوگو 26ص تحقیق در مورد ویکتور هوگو 26ص...
پاورپوینت گزاره‌های شرطی، تصمیم‌گیری و حلقه‌های تکرار پاورپوینت گزاره‌های شرطی، تصمیم‌گیری و حلقه‌های...
تحقیق در مورد ویتامین تحقیق در مورد...
تحقیق در مورد ویزگیهای عینک آفتابی تحقیق در مورد ویزگیهای...
تحقیق در مورد ویژگیهای آب تحقیق در مورد ویژگیهای آب...
دانلود بایان نامه مهندسی کامپیوتر – مسیریابی شبکه 60صفحه دانلود بایان نامه مهندسی کامپیوتر...
پاورپوینت گزارش نویسی پاورپوینت گزارش نویسی...
تحقیق در مورد ویژگیهای هسته اتمی تحقیق در مورد...
تحقیق در مورد ویژگیهای ظروف فلزی غیر قابل نفوذ برای نگهداری مواد غذائی مقررات عمومی 31 ص تحقیق در مورد ویژگیهای ظروف فلزی...
تحقیق در مورد ویژگیهای انسان کامل تحقیق در مورد ویژگیهای انسان کامل...
تحقیق در مورد ویژگی های سازمان صنعتی خلاق ونوآور 27 ص تحقیق در مورد ویژگی...
تحقیق در مورد ویژگی ها و فواید شیر تحقیق در مورد ویژگی ها و فواید...
پاورپوینت گزارشکار درس عملیات کشاورزی پاورپوینت گزارشکار درس...
تحقیق در مورد وکیل و وکالت تحقیق در مورد وکیل و وکالت...
پاورپوینت گزارش کار عملی از دامپروری 38 اسلاید پاورپوینت گزارش کار...
تحقیق در مورد ولادت امام علی تحقیق در مورد ولادت...
تحقیق در مورد وقفه تحقیق در مورد وقفه...
تحقیق در مورد وظایف یک معاون مدرسه تحقیق در مورد وظایف یک معاون مدرسه...
تحقیق در مورد وسایل کمک آموزشی تحقیق در مورد وسایل کمک ...
پاورپوینت گزارش_نشست_تغییر_آب_و_هوا_چین 2 پاورپوینت گزارش_نشست_تغییر_آب_و_هوا_چین 2...
تحقیق در مورد وزرای خارجه در دوره پهلوی اول 150 ص تحقیق در مورد وزرای خارجه در دوره...
دانلود پاورپوینت مدیریت ایمنی،بهداشت و محیط زیست پیمانکاران دانلود پاورپوینت مدیریت ایمنی،بهداشت و محیط...
دانلود تحقیق ارزیابی پدیده ستون کوتاه و شکست آن در زلزله و روشهای مقابله با آن دانلود تحقیق ارزیابی...
تحقیق در مورد ورزش و سلامت 18 ص تحقیق در مورد...
تحقیق در مورد ورزش 30 ص تحقیق در مورد ورزش 30 ص...
تحقیق در مورد ورزش راز سلامتی تحقیق در مورد ورزش راز سلامتی...
پاورپوینت گزارش_نشست_تغییر_آب_و_هوا_چین پاورپوینت گزارش_نشست_تغییر_آب_و_هوا_چین...
تحقیق در مورد و جه نقد ، سرمایه ودرآمد تحقیق در مورد و جه نقد...
تحقیق در مورد واژنامه چرم دباغی شده 15 ص تحقیق در مورد واژنامه چرم دباغی...
تحقیق در مورد هیدروژن تحقیق در مورد...
پاورپوینت گزارش بیهوشی پاورپوینت گزارش بیهوشی...
دانلود تحقیق گیت AND دانلود تحقیق گیت AND...
تحقیق در مورد هویت 33 ص تحقیق در مورد هویت 33...
تحقیق در مورد هوش هیجانى 120 ص تحقیق در مورد هوش هیجانى 120 ص...
تحقیق در مورد هوش مصنوعی 40 ص تحقیق در مورد هوش مصنوعی ...
دانلود تحقیق گیت and دانلود تحقیق گیت and...
تحقیق در مورد هوش 115 ص تحقیق در مورد...
تحقیق در مورد هواپیمای سمپاش 10 ص تحقیق در مورد هواپیمای سمپاش 10 ص...
پاورپوینت گردهمایی بسیج ادارات در راستای اصلاح الگوی مشترکین عمومی – اداری پاورپوینت گردهمایی بسیج ادارات در...
دانلود تحقیق گزارش مقدماتی تأسیسات الکتریکی موزه فرش دانلود تحقیق گزارش مقدماتی تأسیسات الکتریکی موزه...
تحقیق در مورد هنر، گرافیک 107 ص تحقیق در مورد هنر، گرافیک...
دانلود تحقیق گریسکاری در موتورهای الکتریکی دانلود تحقیق گریسکاری در...
دانلود تحقیق گرمایش القایی دانلود تحقیق گرمایش القایی...
پاورپوینت در مورد آشنایی با ساختار وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی تحقیق در مورد حسابرسی کیفیت و اجتماعی ، محیط زیست پاورپوینت در مورد دین یا ادیان الهی تحقیق در مورد واحد الفین تحقیق در مورد مرغداری تحقیق در مورد مالاریا پاورپوینت در مورد دین یا ادیان الهی تحقیق در مورد مفهوم سواد اطلاعاتی و باسواد اطلاعاتی در یک نگاه تحقیق در مورد خط تحقیق در مورد خاک 14 ص پاورپوینت در مورد مراقبتهای پس از زایمان تحقیق در مورد حضرت سلیمان علیه السلام تحقیق در مورد رنگ مو 20 ص تحقیق در مورد رله تحقیق در مورد روش تولید (قطعات لاستیکی) تحقیق در مورد روایتی از پیامبران {حضرت لوط (ع) حضرت سلیمان (ع)} 23 ص تحقیق در مورد روایت کربلا 28 ص تحقیق در مورد رنگ مو 20 ص تحقیق در مورد رنگ کو شیمیایی و گیاهی تحقیق در مورد رله تحقیق در مورد رابطه اخلاق با آزادی 26 ص تحقیق در مورد رقم جدید برنج شفق تحقیق در مورد رایوایزوتوپ تحقیق در مورد راه کار هزینه کاربر کلمات کلیدی :
قیام پانزده خرداد پانزده خرداد 1342 مذهبی مردم ایران خاسگاه قیام پانزده مردم مسلمان ایران جنبشهای سیاسی اجماعی اجرای احکام اسلام اصل نظام شاهنشاهی روحانی مبارز شیعه اقصادی فرهنگی حقوقی قیام پانزده پانزده خرداد امام خمینی رژیم شاه مردم ایران سیاسی اجماعی سیاسی میrlm خرداد اجماعی پانزده مذهبی
